خبرنگار سرویس استانهای خبرگزاری حوزه در گفتگو با چند تن از مدیران حوزه های علمیه استانی و پیشکسوتان امر تبلیغ ضمن دریافت راهکارها و تجربیات آنها، ویژگیهای یک تبلیغ موفق را به بحث نشسته است.
نگاه به تبلیغ مقطعی و گذرا نباشد
مدیر حوزه علمیه آذربایجان غربی، با اشاره به آیه « الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَكَفَى بِاللَّهِ حَسِيبًا» در باب اهمیت تبلیغ اظهار داشت: مبلغان معارف اسلامی به عنوان نائبان انبیاء مسئولیت سنگینی در عصر غیبت بر عهده دارند.
حجتالاسلام و المسلمین محمدجواد قهرمانی با بیان اینکه مسئولیت امروز مبلغان ادامه مسئولیتهای انبیای الهی است افزود: استفاده از زمان همواره باید مورد نظر مبلغان قرار گیرد و یکی از فرصتهای ارزشمند تبلیغ، ماه مبارک رمضان است که مبلغان باید از ظرفیت این ماه در رابطه با تبیین آموزههای دینی به خوبی بهره ببرند.
وی در ادامه با اشاره به تجربیات تبلیغی خود گفت: یکی از مسایلی که مبلغان باید در این ماه به آن توجه ویژه داشته باشند، ارتباط قوی و صمیمی با جوانان و نوجوانان است.
این استاد حوزه با تاکید بر اینکه طلاب نباید نگاه مقطعی و گذرا به تبلیغ داشته باشند تصریح کرد: مبلغان در ارتباط با جوانان نیز یک رابطه مستقیم و طولانی داشته باشند نه رابطهای گذرا، ارتباط مستمر با جوانان علاوه بر تاثیرگذاری در تبلیغ، جوانان را نیز در آینده و زندگی خود بیمه کرده و موفقیت آنان را رقم خواهد زد.
وی اذعان داشت: اینکه ممکن است جوانان از آمدن به مساجد بیتوجه باشند، راهکار دارد مثلاً در برخی موارد، مبلغ به محلهای تجمع جوانان چون ورزشگاهها ،کانونهای فرهنگی... مراجعه نموده و با آشنا کردن آنها با برکات حضور در مسجد زمینه حضور جوانان به مسجد را فراهم کنند.
این مبلغ دینی با تاکید بر اینکه غفلت از جوانان ضرر و زیانهای فراوانی را برای کشور در پی خواهد داشت، اذعان نمود: توجه به جوانان به عنوان آیندهسازان کشور، سلامت و پیشرفت کشور را رقم خواهد زد.
امام جمعه میاندوآب در بخش دیگری از سخنان خود آسیبهای تبلیغ را مدنظر قرار داد و گفت: همانطور که گفته شد مهمترین آسیب تبلیغ، نگاه مقطعی و گذرا به آن است؛ طلاب در برنامهریزی تبلیغی، حداقل 10 سال آینده را مدنظر قرار دهند و مطابق با این چشمانداز برای موفقیت در این عرصه برنامهریزی کنند.
وی به بردباری و صبر به عنوان دیگر شاخصه مبلغان تاکید کرد و ابراز داشت: طلاب یک منطقه خاص تبلیغی را مدنظر قرار داده و هر سال به آن منطقه برود و اگر مشکلی هست با صبر و بردباری آن را رفع نماید نه اینکه بلافاصله مکان تبلیغی خود را عوض نماید.
*ذکر توسل، برکت منبر است
حجتالاسلام و المسلمین قهرمانی با تاکید بر اخلاص در تبلیغ بر بهرهگیری از روشهای مختلف به ویژگیهای یک منبر خوب و جامع اظاره کرد و خاطرنشان ساخت: منبری، جامع و کامل است که ابتدا با یاد خدا و قرآن آغاز و پس از بیان مسایل شرعی و احکام مبتلا به مردم، یک مطلب علمی و اخلاقی با داستانی جذاب را به مردم هدیه کند و در آخر با ذکر توسلی به اهلبیت (علیهمالسلام) ماندگاری و اثرگذاری آن را تحکیم ببخشد؛ چرا که روضه و گریه برای امام حسین(ع) برکت منبر است.
از ابزارهای نوین تبلیغ غافل نشویم
رئیس دفتر تبلیغات شعبه اصفهان هم در این گفتگو با اشاره به اینکه تبلیغ، عرصههای مختلفی دارد اظهار داشت: مهمترین و تاثیرگذارترین تبلیغ نوع عملی آن است که در آیات و روایات ما بسیار بر آن تاکید شده است، بنابراین مبلغ با تبلیغ عملی الگویی برای خواهد بود.
حجتالاسلام و المسلمین حبیبالله ارزانی تبلیغ کلامی و لسانی را از دیگر انواع تبلیغ برشمرد و افزود: در تبلیغ کلامی پیکره اصلی مباحث بر اساس آیات و روایات باشد، اگر بتوانیم از قرآن و احادیث به خوبی استفاده کنیم آن وقت شاهد تاثیرگذاری تبلیغ خود خواهیم بود.
وی بر بیان مسایلی متکی بر اصل توحید و خداباوری تاکید کرد و گفت: طوری رفتار کنیم که مخاطب حضور خدا را در همه عرصهها احساس کند؛ اگر بتوانیم ارتباط با خدا را در همه مخاطبان آسان کنیم بسیاری از مباحث حل شده و توانستهایم به هدف خود برسیم.
نیازسنجی از محل مأموریت
این استاد حوزه تصریح کرد: البته مبلغ قبل از اعزام به منطقه تبلیغی باید شناختی کامل از منطقه داشته و نیازسنجیهای لازم را داشته باشد تا بتواند به راحتی به حل مشکلات مردم منطقه بپردازد.
وی در ادامه با بیان اینکه مبلغان همواره در سخنان خود از به کار بردن واژههای غیرمفید و انتزاعی بپرهیزند تاکید کرد: سادهگویی احکام و مسایل شرعی از مسایلی است که مبلغان میبایست به آن توجه داشته باشند زیرا همه مخاطبان در یک سطح فهم و آگاهی قرار نداشته و هر چقدر اصطلاحات آسان و عامیانهتر باشد درک آن بهتر خواهد بود.
بیان احکام شرعی لازمه تبلیغ
حجتالاسلام و المسلمین ارزانی با تاکید بر بیان احکام شرعی در منابر تصریح کرد: در منبر بیان احکام شرعی مطابق نظرات مراجع مختلف کار خوبی است، اما نباید طوری بیان شود که مردم دچار سرگردانی و بهت و نوعی دلزدگی از وجود احکام متعدد بشوند.
وی با تاکید بر بیان احکام ضروری که مردم در طول شبانهروز با آن درگیر هستند،خاطرنشان ساخت: مبلغان باید سعی کنند در سخنرانیهای خود بیشتر مسایلی را بیان کنند که با فطرت همگان سازگار است.
این استاد حوزه ضمن تاکید بر بهرهگیری از ابزارهای نوین تبلیغی اظهار داشت: مبلغان نباید از ابزارهای نوین تبلیغی غافل شوند بطور مثال شاید در منطقهای امکان استفاده از پیامک گروهی باشد که در این زمینه حتما باید از اینگونه ابزارها بهره برد؛ تبلیغ مکتوب نیز راهکار مناسبی است که میتوان نمونه شاخص آن را در نامهنگاری با افراد و ارائه راهکارهای لازم ذکر کرد.
سخنرانی ها کوتاه و تاثیرگذار باشد
حجت الاسلام والمسلمین حسن بیات هم در گفتگو با خبرنگار سرویس استانهای خبرگزاری حوزه با تاکید بر بهره گیری از فصل تبلیغی ماه مبارک رمضان اظهارداشت: اولویت اول مبلغان در این ماه مبارک باید تبلیغ و اطلاع رسانی دینی با محوریت تشویق به انجام واجبات و ترک محرمات باشد.
وی ادامه داد: آنچه امروز مردم نیاز دارند آرامش در همه زمینه ها است لذا طلاب باید در این زمینه گام برداشته و بر میزان آرامش و امیدواری مردم بیافزایند.
اهتمام به بیان تفسیر
مدیر حوزه علمیه زنجان تاکید کرد : از دیگر برنامه هایی که مبلغان باید در ایام تبلیغی ماه مبارک رمضان به آن اهتمام داشته باشند توجه به قرآن است؛ در این زمینه وقت بیشتری گذاشته و سعی شود حتما تفسیر نیز گفته شود.
وی در ادامه بر اخلاص در کارها تاکید کرد و اذعان داشت : اخلاص باید سرلوحه تمام کارهای طلاب بوده و کار مبلغان تنها برای رضای خدا باشد اگر اینگونه شود، قطعا خدواند هم به کار و تبلیغ آنها نظر ویژه و کلام نافذ خواهد بود.
تاکید بر بیان احادیث معتبر
حجت الاسلام والمسلمین بیات از مبلغان خواست تا در ارائه اطلاعات به مردم از احادیث معتبر و آیات قرآنی بهره برده و تاکید کرد : در ارائه مطالب ضمن اختصار از سخنرانی های طولانی بپرهیزیم زیرا که اگر مهارت تبلیغی لازم را داشته باشیم می توانیم در کوتاهترین زمان ممکن پیام خود را به مخاطبان برسانیم.
ویژگی های یک منبر خوب
مدیر حوزه علمیه استان مرکزی هم در این گفتگو با اشاره به اهمیت مسئله تبلیغ ابرازداشت: تبلیغ سوغاتی است که از انبیاء الهی برای طلاب به یادگارمانده لذا روحانیون باید قدر این نعمت را دانسته و به نحو احسن ضمن بهره گیری از این فرصت ، راه انبیاء را ادامه دهند.
حجت الاسلام و المسلمین حسینیپور، تبلیغ را عرصه عمل و ثمره شیرین تحصیل و تهذیب در مدارس عنوان کرد و گفت: طلاب در مرحله اول باید شیرینی این میوه را خود چشیده و در مراحل بعد مردم را از این نعمت ها بهره مند کنند.
*مقدمات تبلیغ مؤثر
وی یک تبلیغ خوب را نیازمند چندین مقدمه دانست و گفت: سرمایه علمی و عملی یا همان تزکیه و تهذیب، اولین مقدمه ضروری برای تبلیغ است که طلاب باید خود را به آن مجهز نمایند.
وی داشتن نیت پاک و خالص را دیگر مقدمه لازم برای این مهم عنوان و تاکید کرد : اگر طلاب کارهای خود را برای رضای خدا انجام دهند، قطعا کلام آنها دارای تاثیر شگرفی خواهد شد؛ این مهم بارها تجربه و ثابت شده است.
این استاد حوزه ادامه داد : بعد از این عوامل طلاب باید قبل از ورود به منطقه تبلیغی خود نیازهای منطقه را شناسایی و با فرهنگ آنها آشنا شده و مطابق با نیازهای آنان بار سفر تبلیغی خود راببندد.
حجت الاسلام والمسلمین حسینی پور ادامه داد: خوش خلقی نسخه ای است که در هر مکان و زمانی جوابگو بوده و طلاب به این مهم اهتمام زیادی داشته باشند؛ زیرا رابطه صمیمی با مخاطبان بر غنا و تاثیر کلام مبلغان می افزاید.
*آسیبهای تبلیغ
وی در بخش دیگری از سخنان خود به آسیب های پیش روی تبلیغ و مبلغان اشاره و خاطرنشان ساخت: کم حوصلگی اولین خطر مهلکی است که در کمین هر مبلغی است؛ طلاب نباید فکر کنند تبلیغ آنها تاثیر ندارد و ناامید شوند، بلکه با تمام وجود تلاش خود را انجام و مطمئن باشند با توکل به خدا تلاش های آنان به ثمر خواهد نشست.
مدیر حوزه علمیه استان مرکزی، به بیان ویژگی های یک منبر جامع پرداخت و گفت: ویژگی یک منبر کامل آن است که علاوه بر بهرهگیری از آیات و روایات از مباحث تاریخی و داستانها و آیات و روایات در قالب های هنری در فهم مطالب استفاده شود تا برای همگان قابل فهم و درک باشد .
/18/313
گفتگو: علی سعادت